Çocukluk arkadaşına veda

Bornova Belediyesi'nde uzun yıllar basın danışmanlığı yapan, daha sonra meclis üyeliği ve belediye başkan yardımcılığı görevlerinde bulunan Zeynel Abidin Fidan, çocukluk arkadaşı olan, geçirdiği kalp krizi sonrasında hayatını kaybeden Kalan Müzik'in sahibi yapımcı Hasan Saltık'ı yazdı. Binden fazla albüm yapan, Türkiye'deki müzikal zenginliği dünyaya tanıtan, yaklaşık 30 yıldır müzik piyasasında önemli çalışmalara imza atan, ölümü sanat dünyasını yasa boğan Hasan Saltık'ın çok iyi bir araştırmacı ve Anadolu'nun farklı dillerinde söylenmiş şarkıları unutulmaktan kurtarıp yeniden hayata döndüren bir müzik kaşifi olduğunu vurgulayan Zeynel Abidin Fidan'ın yazısı şöyle...

Hasan Saltık’a saygıyla…

Sevgili çocukluk arkadaşım Kalan Müzik sahibi Hasan Saltık’ın beklenmedik bir anda yaşamını kaybetmesinden sonra kamuoyunda gündeme gelen “Dersim- Tunceli Kışla Lojmanlarıyla” ilgili bir şeyler yazmak istedim. Hasan Saltık’ın da çocukluğunun geçtiği Kışla’da hemen üstümüzde ki dairede ikamet ediyordu. Kışla, çok özel bir mahalleydi. Dünyaya gözlerimi açtığım bir devlet lojmanıydı. En son Kent Müzesi olarak açıldığı 2019 yılında bir yazı kaleme almıştım.

Kışla, Tunceli- Dersim’in son yüzyılında önemli bir yere sahiptir.
Rahmetli Babamın Maliye Bakanlığı personeli olması nedeniyle emekliliğe ayrılana kadar ikamet ettiğimiz, (1955-1982) doğup, büyüdüğüm, çocukluk ve gençlik ( 21 yaşına kadar)  yıllarımı geçirdiğim, binlerce insanın anısının olduğu  Maliye lojmanları olarak kullanılan çok güzel bir binaydı.

1935 yılında yapımına başlanmış 1937-1938 yılları arası Dersim Hareketi sırasında kullanılmış, İkisi Dersim Merkezde, ikisi de Munzur Vadisi içinde şimdiki adı Geyiksuyu olan Deşt Köyü’nde inşa edilmiş,  1940’lı yılların sonuna kadar da Askeri Kışla olarak kullanılmaya devam edilmiş.  

Tunceli Merkezde ki   hala Askeri amaçlı olarak kullanılmaya devam ederken, bizim yaşadığımız kışla 1950’li yılların başından itibaren memur ailelerine tahsis edilmiş.  O, yıllarda farklı illerden gelen memur aileleriyle birlikte 78 aile ikamet ediyordu. Hatta Kışla yapım aşamasındayken dedem ve babam  süvari alayına katırlarla saman taşıyorlarmış.
Lojman olduktan sonra aileler yoksul olmalarına rağmen dayanışma içinde yaşadıkları için mutluydular. Kışla,  genellikle küçük küçük odalar şeklindeydi. Daha sonraki zamanlarda tadilat geçirerek 2 oda bir küçük salon şeklinde düzenlenmiş, en büyüğü 80 metrekare olan yaşam alanlarıydı. Büyük olan daireler, çok çocuklu olan ailelere tahsis edilirdi. Bu tarz dairelerden 3 ya da 4 tane  vardı ama 78 aileden en az 65’i 7 çocuklu idi. Buna rağmen inanılmaz güzeldi. Bütün sorunlar ortaktı. Herkesin kapısı açıktı, komşusuyla ekmeğini paylaşırdı, bir birimize akraba gibiydik. Uzun uzun koridorları vardı. Binanın tam ortasında iki kademeli bahçesi vardı. Koridorlarında sohbetler edilir, bağlamalar çalınır, resim ve okumalar yapılır,  küçük küçük sanat gösterileri düzenlenirdi. Orta bahçesinde söyleşiler, voleybol ve futbolun yanında birçok etkinlikler gerçekleştirilirdi. Hasan Saltık gibi birçok Dersimli sanatçı yazar, sporcu, siyasetçi burada yetişmiştir.

Darbe, Kışla’yı darmadağın etti

1980 Askeri darbesi Türkiye’nin her yanında olduğu gibi “Kışla Lojmanları”nın üzerinden kirli çamurlu postalları ve tanklarıyla geçti. O, yaşam dolu “Kışla Okulu” darmadağın oldu. Memurların büyük bir çoğunluğu emekli edildi. Bir kısmı başka illere sürgün edildi, birçoğu da siyasi düşünceleri nedeniyle cezaevlerine atıldı. Yani Kışla Okulu’nun içi boşaltılarak, tarumar edildi. Kısaca Kışla, devlet eliyle harabe olmaya mahkûm edildi.

Biz de aile olarak, Kışla lojmanlarını bu şekilde boşaltmak zorunda kaldık. Babamın zorla emekli edilmesinden sonra gizli göçe tabii tutularak Türkiye’nin çağdaş kentlerinden biri olan İzmir’e yerleştik.
Her yıl Dersime giderim. Mutlaka Kışla’ya uğrarım.  Hasan ve diğer çocukluk arkadaşlarımla anılarını yaşarım.

Bir kültürün yok olmasına izin vermeyen  “Anadolu’nun Kültür Elçisi, Müzik Antropoloğu Hasan Saltık’ı bir kez daha saygı ve sevgiyle anıyorum” İyi ki seni tanımış, çocukluğumuzu birlikte geçirmişiz. Kışla’nın Munzur’a bakan tarafında “Kayabaşında” bağlama çaldığın gün ve evinizi kamyona yükleyip taşındığınız gün geldi aklıma sevgili Hasan, bu dünyaya güzellik kattın sevgi kattın seni çok özleyeceğiz. Yerin dolmaz, ışıklar içinde uyu, yıldızlar yoldaşın olsun.
Doğduğu, büyüdüğü, kent müzesi olan kışlada Hasan Saltık'a da yer ayrılması dileklerimle ...
Uğurbo…
Tüm aileye özellikle Annen Karanfil Teyze'ye, sevenlerine ve Kışla çocuklarına baş sağlığı ve sabır diliyorum

-Hasan Saltık kimdir

Klasik Türk müziği ile Anadolu, Kafkas ve Balkan halk müziklerinin nadide örneklerini derleyerek, müzikseverlerle buluşturan Saltık, 1964 yılında Tunceli'de dünyaya geldi. İlköğrenimini Tunceli'de, ortaöğrenimini ise İstanbul'da tamamlayan Saltık, İstanbul Devlet Konservatuvarı'nda başladığı obua eğitimini ekonomik güçlükler nedeniyle yarım bırakarak Suadiye Lisesine devam etti. Amcasının oğlu Rahmi Saltuk'un plak şirketinde dört yıl çalıştıktan sonra 1992 yılında Kalan Müzik'i kuran Hasan Saltık, unutulmaya yüz tutmuş arşivlik kayıtlarını elinde bulunduran koleksiyonerlerden ve eski müzisyen ailelerinden derlediği etnomüzikolojik çalışmalar için de önem taşıyan eserleri "Kalan Müzik" etiketi altında yayınladı.