Ayvalık'ta Vizyon Çalıştayı Sonuç Raporu

Üç gün boyunca devam eden Ayvalık Turizm Vizyonu Çalıştay'ının son gününde ortak akıl masalarından çıkan istem ve öneriler Balıkesir Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu öğretim üyesi Prof.Dr. Ayhan Gökdeniz tarafından okundu.

Ayvalık Belediye Başkanı Mesut Ergin, çalıştaydan çok güzel önerilerin geldiğini ve
kendilerine ışık tutacağını ve önlerini aydınlatacağını söyledi. Başkan Ergin,”İşin özünde bu
çalıştayı neden yaptık? Önümüze bir vizyon koyalım olması gereken şeyler koruyarak
büyütmekten söz ediyoruz. Bu sadece imar anlamında değil, bütün kentin korunmasına
yönelik öneriler güzel öneriler var. Bunlar bize bu çalıştaydan sonra bize ışık tutacaktır
önümüz aydınlatacaktır . Ayvalık Turizm Vizyonu Çalıştayı’nın. Ayvalık, Balıkesir ve
ülkemiz için hayırlı olmasını diliyorum” dedi
Düzenlenen çalıştay ile herkesin çabalarını gördüklerini dile getiren Başkan Ergin emeği
geçen herkese teşekkür ederek, çalıştayda gerçekleştirilen tüm konuşma ve ortak akıl
masalarından gelen değerlendirmelerin bir kitapçıkta toplanarak tüm kamuoyu ile
paylaşılacağını söyledi.
Gelen önerilerden bir kısmının proje olarak sürdürüldüğünü, bazılarının kısa ve uzun vadede
yaşama geçirileceğini hatırlatan Belediye Başkanı Mesut Ergin, “Gelen bazı öneriler var ki
örneğin ulaşım ve otopark konuları bizi aşan konular, büyükşehir ve bakanlıklarla çözülecek
konular. Bizim belediye olarak bütçemiz belli yapabileceğimiz faaliyet alanları bellidir.
Ticaret odası ve bileşenleri ile ortak çalışmayı zaten biz birlikte yürütüyoruz. Örneğin şubat
ayında EMITT fuarına Ticaret odamızla birlikte gidiyoruz” dedi.
Kültür rotaları konusuna da değinen Başkan Ergin, kısa bir süre sonra rotaların
sonuçlanacağını duyurdu. Kentin korunarak büyümesi konusunda çalışmaların
tamamlandığını ve revize imar planlarının hazırlandığını belirten Başkan Ergin, butik otel
işletmeciliği konusunda da bir karara varılması gerektiğini hatırlattı. Butik otel konusunda
halkla birlikte el sıkışarak karar alınması gerektiğini vurgulayan Başkan Ergin, koruma imar
planlarının çok kısa süre içinde yaşama geçirmek istediklerinin altını çizdi.
Ayvalık’ta çok sayıda etkinlik yapıldığını, çok sayıda yapmak yerine nitelikli etkinlikler ile
kente damga vurulması gerektiğine inandıklarını ifade eden Başkan Ergin şöyle konuştu:
“Ulusal fuarlara katılmaya gayret ediyoruz. Hep beraber bu fuarlarda özellikle gastronomi
fuarlarında olmak isteriz. Ayvalık’ta cidde etkinlikler yapıyoruz, daha çok yapmak yerine
vurucu etkinlik yapmayı gereğini hissediyoruz. Güçlü sivil toplum örgütlerimiz var. Bize çok
güç veriyorlar. Her STK ayrı etkinlik yapmak istiyor, biz orada zorlanıyoruz. Nitelikli
Ayvalık’a mal olacak etkinliklere dönüştürmeliyiz. Önümüzde UNESCO süreci var. Ciddi
anlamda kalıcı listede yer almak istiyoruz. Ayvalık uluslararası gözle bakılıp korunması
gereken bir alan. İmar afları Ayvalık gibi şehirlerde uygulanmaması gerekiyor. Kaçak
yapılarla uğraşırken af geliyor UNESCO’ya nasıl gireceğiz. Bu açıdan daha uluslararası gözle
korunması gerekiyor kentimiz. Sokak iyileştirme çalışmalarımız bu kentin olmazsa olmazı.
Üç bine yakın tescilli yapıların korunması gerekiyor, bu anlamda belediye olarak belli bazı
sokaklar için proje hazırladık kaynak arayışı içindeyiz, bazı sokaklar örnek olsun diye
iyileştirerek, Ayvalık’ın böyle olması gerektiğini savunacağız.”

Kooperatif konusuna da değinen Başkan Ergin, baştan beri savundukları bir çalışma
olduğunu, belediye çatısı altında önemli bir attıklarını belirtti. Belediye olarak öncülük ederek
kooperatifçiliği tabana yaymayı hedeflediklerini vurgulayan Başkan Ergin, bu konuda ikna
çalışmalarının devam ettiğini söyledi.
Ayvalık’a mimarlık ve güzel sanatlar fakülteleri gibi okulların açılması gerektiğine değinen
Başkan Ergin, “Mimarlık fakültesi için yer arandığını söylediler. Ayvalık’a yakışan bu
fakültedir. Güzel sanatlar veya mimarlık fakültesi olmasıdır” dedi.
Çok sayıda dalış merkezinin bulunduğunu kırmızı mercanların önemli bir destinasyon
olduğunu da işaret eden Başkan Ergin, gastronomi kenti Ayvalık’ta coğrafi işaret konusunda
da lor tatlısına coğrafi işaret alındığını, ardından, papalina, kirli hanım peyniri, sepet peyniri,
kara diken ve Ayvalık tostu gibi ürünler içinde coğrafi işaret alma girişimlerinin olduğunu
söyledi. Başkan Ergin, “İşin özünde bul çalıştayı neden yaptık. Önümüze bir vizyon
koyalım,olması gereken şeyleri koruyarak büyütmekten söz ediyoruz. Bu sadece imar
anlamında değil bütün kentin korunması gibi bunlara yönelik öneriler, güzel öneriler var.
Bunlar bize bu çalıştayda ışık tutacak önümüzü aydınlatacak. Bu çalıştayın ülkemize,
Balıkesir’e ve Ayvalık’a hayırlı olmasını diliyorum” dedi.ÇALIŞTAY RAPORU
13-15 Ocak 2023 tarihleri arasında Ayvalık Belediyesi, Ayvalık Ticaret Odası, Ayvalık Kent
Konseyi ve Ayvalık Turizm Geliştirme Birliği koordinatörlüğünde, Cunda Uygulama
Otelinde gerçekleştirilen “Ayvalık Vizyon Çalıştayında” 2 gün boyunca oturumlarda tartışılan
konu ve öneriler ve yine Ortak Akıl Masalarından çıkan sorun ve tespit ve çözüm önerileri
noktasında bir Sonuç Raporu ortaya çıkmış ve bugün, bu saat itibarıyla kamuoyu ile
paylaşılıyoruz.
21. yüzyılın Ayvalığı;
İklim değişikliğine daha dirençli,
Ulusaldan küresele doğru genişleyen bir kent vizyonu,
Zengin tarihi dokusunu ve mirasını koruyan,
Çoğulcu, Dayanışmacıve Evrensel,
Her Ayvalıklıya daha fazla fırsat sağlayan,
Bilimi eğitimi ve sanatı önceleyen bir Ayvalık hayal ediyoruz.
21. yüzyılda Ayvalık’ta birlikte yaşamayı ve yaşam kültürünü tüm canlılarla sürdürülebilir
kılmayı ve bu doğrultuda vizyoner ve inovatif projeler geliştirmeye çalışacağız.

 Ayvalık’ta özellikle yakınşehirbutik gruplar için kongre ve toplantı turizmi
özendirilmelidir. Kongre turistleri yüksek harcama yapan üst düzey gelir grubu
tüketicileridir. Ayvalık bu tür gruplar için tercih edilen bir kongre merkezine
dönüştürülmelidir.
 Ayvalık’taki altyapı sorununun ilgili taraflarca, (merkezi hükümet, büyükşehir ve ilçe
belediyesiyle birlikte)ortak hareket ederek çözüme kavuşturulmalıdır.
 Ayvalık ve köylerinde kooperatif bilinci geliştirilmeli ve kadınlar, gençler ve
dezavantajlı grupların girişimleri kooperatifler yoluyla desteklenmelidir.
 Yaşadığımız alanlarda doğal olarak yalnız değiliz. Flora ve fauna dediğimiz bitki ve
hayvan topluluğu ile birlikte yaşamaktayız. Dolayısıyla, bu habitata saygı duyulmalı,
ekolojik yaşam alanlarına dokunulmamalı, sokak hayvanları için koruyucu programlar
uygulanmalıdır.
 Özellikle pandemiden sonra büyük şehirlerden (İstanbul, Bursa, Ankara gibi) kıyı
kentlerine gelen göç akımının bir planlama dahilinde yapılmalıdır.
 Ayvalık; 17 Nisan 2017 tarihinde, UNESCO Dünya Mirası Listesi; TentativeLists,
REF.No.6243, Ayvalık IndustrialLandscape)Projesi: Ayvalık UNESCO Dünya
Mirası Listesi’ne (Geçici Liste) girmiştir. Ayvalık’ın UNESCO Dünya Mirası Asil
Liste’ye girme çalışmaları hızlandırılmalıdır.

 Bölgede; Menemen (Foça), Aliağa, Bergama, Ayvalık, Burhaniye ve Edremit Ticaret
Odaları tarafından yürütülen ‘Kuzey Ege’nin İncileri’ projesine güncellenmeli ve
paydaşlarca desteklenmelidir.
 Midilli Adasıyla uluslararası ortak tur programının oluşturulması adına tur operatörleri
Ayvalık’a davet edilmeli ve ve birlikte tur programları organize edilmelidir.
 Macaron BölgesindeHagiaTriada Kilisesi (Eski Tütün Deposu) ve Cunda Adası’nda
yer alan Panaya Kilisesi ve benzer tescilli binaların restorasyon çalışmalarına
başlanıp, yeni kimlikle kullanıma açılmalıdır.
 2018’de hizmete açılan AyvalıkAyazması yâda eski adıyla Faneromeni Kilisesi
uluslararası turizm pazarına sunulmalıdır. Kilisenin içinde yer alan, “kutsal su” adıyla
bilinen ve birçok hastalığa iyi geldiğine inanılan su için özellikle Midilli’den
ziyaretçiler gelmektedir. Bu talep, uluslararası arenaya taşınmalıdır.
 Ayvalık’ta 1800’ün üzerinde bulunan tarihi tescilli binalar bir makro proje
(Safranbolu, Beypazarı ve Bursa Cumalıkızık) olarak ele alınmalı, bürokratik
formaliteler, finansman ve uygulama boyutu birlikte değerlendirilmelidir.
 Ayvalık’ta (oldcity, oldtown) eski sokak ve bina dış cephelerinde iyileştirmeler
yapılarak veya en azından bu amaçla bir iki eski sokak bu görüntüye kavuşturularak
kültür amaçlı yerli ve yabancı turistlerin gelmeleri teşvik edilmelidir. Kültür ve turizm
için “oldcity” çok önemli bir kavramdır. Ayvalık bu açıdan çok şanslıdır. Eski ve
hikayesi olan örneklere sahiptir. Bu nedenle “oldcity” denilen alanlar araç trafiğine
kapatılmalı ve sadece yayaların kullanımına sunulmalıdır.
 Eski Ayvalık’tabir kültür rotası yaratılmalı ve çevreye zarar vermeyen taşıma
araçlarıyla(akülü veya elektrikli araçlarla) turlar düzenlenmelidir. Bu alanlarda
sokak sağlıklaştırması yapılmalıdır.
 Ayvalık’ta bütün paydaşlar için (konaklama işletmeleri, seyahat acentaları, restoranlar
ve eğlence işletmeleri) bir turizm eğitim seferberliği başlatıp, ziyaretçi memnuniyetini
maksimize etmeye çalışılmalıdır.
 “Koruyarak kullanma”ilkesi çerçevesinde yörenin taşıma kapasitesine dikkat edilmeli
ve zorlanmamalıdır. Çünkü, ‘çok turist çok gelir’ anlamına gelmez. Önemli olan
yüksek gelir grubuna ait tüketicilerin yöreye çekilmesidir
 Ayvalık’a gelen yerli ve yabancı turistler için çevreye duyarlı ve saygılı davranmaları
için bilinçlendirme ve farkındalık projeleri uygulanmalıdır
 Şehir giriş ve çıkışlarında ciddi çevre ve görüntü kirliliği yaratan unsurlar kaldırılmalı
ve tanıtım için dijital ve mobil uygulamaların yaygınlaştırılması teşvik edilmelidir.
 Ayvalık kent dokusunu ve mimarı yapıyı bozmayan bina yapımının veya restorasyonun
teşvik edilmesi ve şehir siluetinin korunması son derece önemli bir konudur. Bu noktada
kararlılık sürdürülmelidir.

 Bölge aynı zamanda verimli tarım arazilerine de (Altınova) sahiptir. Bölgede özellikle
organik tarım özendirilmeli ve şarapçılık teşvik edilmelidir. Bu çalışma, bölgede
“agro turizmin” de önünün açılmasına vesile olacaktır.
 Bölgenin iki stratejik ürünü turizm ve zeytinciliktir. Bu nedenle, bölgede mutlaka 4
yıllık Mimarlık Fakültesi veya Güzel Sanatlar Fakültesi açılmalıdır.
 Kent Çekiciliklerin çoğalması noktasında müze, kültür ve sanat galerisi mekanları
(Örneğin Zeytinyağı, Sabun, Tuz Müzesi, Kent Belleği Müzesi, Gastronomi Müzesi
ve Mübadele Müzesi gibi) ” açılmalıdır.
 Eski Ayvalık’ta sokaklara anlam kazandırılması yoluyla çekiciliklerin artırılmasında
fayda vardır. (Örneğin; Meyhane Sokağı, Sanat Sokağı, Antikacılar sokağı, Hediyelik
Atölyeler Sokağı, Barlar Sokağı, Butik Oteller Sokağı gibi.)
 Eski Ayvalık’ta küçük meydanlar oluşturarak, buraları günlük veya haftalık etkinlikler
mekanına dönüştürülmesi gerekmektedir. Bu çalışma, o bölgede yaşayan esnafa ciddi
bir gelir ve katma değer sağlayacaktır. (Örneğin; At Arabacılar Meydanı, Köylüler
Pazarı, Eski Gümrük Meydanı gibi)
 Ayvalık; mübadele mutfağına sahip bir şehirdir. Asırlık geçmişi olan ve öyküsü
yazılan yemek çeşitlerine sahiptir. Bu yemeklerin unutulmaması ve gelecek kuşaklara
da bırakılması için bölgede yöresel yemek atölyeleri açılmalıdır. Ayvalık’ın Avrupa
Gastronomik Rotalar ağına katılması için hazırlıklar hızlandırılmalıdır.
 Butik otel işletmeciliği yeni yüzyılın en önemli tüketici trendidir. Ayvalık’ta özellikle
küçük (butik) otel işletmeciliği ve ev pansiyonculuğu özendirilmelidir. Özellikle, butik
otellerde mutlaka yeşil yönetim ilkeleri (enerji, ısı, ışık tasarrufu) ve katı-sıvı atık
programları ve sertifikaları uygulanmalıdır.
 Özellikle Sarımsaklı bölgesindeki otellerin ve plajın temizliğine, düzenine ve alt yapı
(wc, duş vb.) imkanlarına kavuşturulması gerekmektedir. Yerel halkı rahatsız
edilmeden ortak akılla sorunlar çözülmelidir.
 Ayvalık’a özgü hediyelik eşya sayısının ve çeşidinin artırılması için yerel el sanatı
atölyelerinin teşvik ve sübvanse edilmesi gerekmektedir.
 Ayvalık ilçe sınırları içerisinde yer alan Küçükköy; bir bütüncül plan çerçevesinde
programlanmalı ve köyün doğal dokusu ve yerleşik nüfusu rahatsız edilmeden, farklı
bir konseptle kültür, sanat ve doğal peyzaj başlıkları öne çıkarılmalıdır.
 Ayvalık destinasyonundaki tarihi, kültürel ve arkeolojik eserler, yollar, oteller ve
restoranlar kısacası bir yer yabancısı için günlük yaşamda kullanılan tüm hizmet ve
çekicilikler akıllı şehir teknolojileri (aplikasyonlar, karekod sistemleri, GPRS
uygulamaları, Google-maps gibi) yardımıyla kurgulanmalı ve mobil teknolojiler
yardımıyla kullanma kolaylıkları sağlanmalıdır.
 Ayvalık’ta turizmin sezonluk anlayıştan kurtulup yılın 12 ayına yayılabilmesi için,
özellikle hafta sonlarında alternatif faaliyetleri (festival, fuar, spor, kültür, ve turizm
etkinliklerine) organize etmek ve ziyaretçi talebi oluşturmak gerekir. Bölgede
konaklama işletmelerini disipline etmek amacıyla mutlaka bir uluslararası zincir otel

grubununyöreye yatırım yapması sağlanmalıdır. Bu hem istihdam hem de diğer zincir
grupların bölgeye gelmesi için önemlidir.
 Yıl içerisinde yapılan etkinlikler için mutlaka bir yıl öncesinden bir etkinlik takvimi
belirlenmeli ve ‘daha çok etkinlik’ yerine, ‘daha nitelikli etkinlikler’ yapılmalıdır.
 Dünya’da Porto Fino’dan sonra 2. Hayat noktası olan Ayvalık’taki kırmızı mercanlar
için koruma alanları oluşturulmalı bu çerçevede su altı ve su üstü fauna ve florasının
korunmasına dikkat edilmelidir. Ayrıca su üstü sporlarının da (kite surf, windsurf,
yelken gibi) bölgede öncelenmesi için gerekli imkanlar yaratılmalıdır.
 Ayvalık’ta merkezde özellikle yaz aylarında ciddi bir trafik sıkışıklığı ve oto park
sorunu vardır.Hem Ayvalık hem de Cunda ‘datrafik sıkışıklığını rahatlatmak için iç
deniz, ziyaretçileri taşıma adına daha çok kullanılmalıdır. Bu noktada; İstanbul
Büyükşehir Belediyesi’nin Haliç Tersanesinde yaptırdığı ve boğazda kullandığı deniz
taksilerinden ilk etapta 4 adet sipariş verilebilir. Cunda, Ayvalık merkez,
Sarımsaklı Gelin Kayası ve Şirinkent 4 ana iskele olabilir.
 Günümüzün kısa mesafeler için ulaşım aracı, bisiklettir. Yine, dünyada seyahat eden
bilinçli ve doğaya tutkun ziyaretçilerin tercihi de bisiklettir. Bu nedenle, bölgede
Ayvalık, Cunda, Altınova, Küçükköy güzergahlarının bisiklet yolları ile
buluşturulması gerekmektedir.
 Ayvalık’taki turizmin sürdürülebilirliği için dünya ölçeğinde örneklerini gördüğümüz
destinasyon yönetim örgütü benzer bir yapılaşmanın mutlaka hayata geçirilmesi
gerekmektedir. En uygun yönetim örgüt modeli de; Ayvalık Turizm Geliştirme
Birliği’nin (AYTUGEB) bu formata dönüştürülmesidir.